الف- اين روزها بحران اوكراين در حالي شدت گرفته كه آمريكا و اروپا بر يك ادعا تاكيد دارند و آن اعمال تحريم اقتصادي عليه روسيه است. آنها بر اين ادعايند كه در صورت عدم پذيرش طرحهاي آنها، روسيه را با تحريمهاي اقتصادي مجازات خواهند كرد.
ب- اين ادعا در حالي مطرح ميشود كه بررسي كارنامه روسيه و كشورهاي اروپايي نشان ميدهد كه عملا تحريم فلج كننده روسيه امري ناشدني است. روسيه در حوزه اقتصادي در كنار برخي تواناييها داخلي در منطقه نيز از جايگاه ويژهاي برخوردار است كه ميتواند منافع خود را تامين نمايد. در همين حال مسكو شركاي تجاري بزرگي همچون چين، هند، برزيل، جمهوري اسلامي ايران و... دارد كه عملا تحريمهاي غرب را ناكام ميسازد.
ج- در نقطه مقابل اروپا نيز در حوزه انرژي به شدت نيازمند منابع روسيه است بگونهاي كه بسياري از كشورهاي اروپايي تمام نفت و گاز خود را از اين كشور تامين ميكنند. با اين شرايط اروپا و آمريكا عملا توان تحريم گسترده روسيه را ندارند چنانكه ابعاد تحريمهاي كنوني آنها نيز قرار دادن نام برخي مقامات درجه پايين روسيه در ليست تحريمها است و نه آنكه تحريم عليه اقتصاد اين كشور وضع شده باشد.
د- با اين شرايط يك سناريو مطرح ميباشد و آن اينكه اروپا و آمريكا به دنبال بهانه جويي از تحريم اقتصاد روسيه براي اجراي اهداف ديگري مي باشد. يكي از سناريوهاي مطرح در اين عرصه را بهانه جويي براي تحريمهاي جديد عليه ايران تشكيل ميدهد.
جمع بندي و پيش بيني :
1. كشورهاي غربي در كنار هراس از روابط ايران و روسيه ، تلاش دارند تا همچنان ساختار تحريمها عليه ايران را حفظ نمايند چنانكه از توافق ژنو تاكنون نيز آنها بهانههاي متعددي براي تحريم ايران ابداع كردهاند. مسئله حقوق بشر، تروريسم و... از جمله اين بهانهها بوده است.
2. اكنون اين سناريو مطرح است كه غرب با ادعاي مقابله با روسيه اعمال تحريمهاي جديد عليه ايران را در پيش گيرد. آنها ادعا دارند كه به دنبال مقابله با روسيه در اوكراين هستند لذا به تحريم كشورهايي مي پردازند كه در تجارت با روسيه قرار دارند.
3. آنها با اين اقدام تلاش مي كنند به چند هدف دست يابند :
الف- تلاش براي جلوگيري از همگرايي ايران و روسيه به عنوان دو قدرت منطقه اي
ب- توجيه اعمال تحريم هاي جديد عليه ايران
ج- تلاش مي كنند تا به نقض توافقات ژنو (عدم تصويب تحريم هاي جديد ) و تعهداتشان رنگ قانوني دهند تا مورد بازخواست قرار نگيرند.
لذا به نظر مي رسد علي رغم خوشبيني هاي برخي ؛ غرب و آمريكا نه تنها به توافقنامه ژنو (كه با نگاه منافع ملي ؛ انبوهي از انتقادات و اشكالها به آن وارد است) هم پايبند نخواهند بود؛ بلكه در آينده نزديك شاهد نقض محورهاي آن و اعمال تحريم هاي جديد با بهانه هاي جديد ؛ عليه جمهوري اسلامي ايران خواهيم بود.